مادربرد - مین بورد

مادربرد سخت افزاری است که قطعات کامپیوتری مختلف از جمله CPU، رم، GPU و کارت صوتی روی آن قرار می‌گیرند. این قطعه انواع مختلفی دارد که هر کدام با سخت افزارهای متفاوتی سازگار هستند. بنابراین هنگام خرید توجه به مشخصات فنی مادربرد و سایر قطعات کامپیوتر لازم است.

مادربرد چیست و نقش آن در کامپیوتر

مادربرد بعد از CPU مهم‌ترین سخت افزار کامپیوتر به حساب می‌آید. این قطعه کنترل CPU و برقراری ارتباط آن را با سایر قطعات کامپیوتری انجام می‌دهد. مادربرد نقش مستقیمی در عملکرد کامپیوتر ندارد. اما همۀ قطعات کامپیوتر روی آن قرار می‌گیرند. مهم‌ترین نقش مادربرد در کامپیوتر، برقراری جریان الکتریکی و اطلاعاتی در تمام قطعاتی است که روی آن قرار دارند.

اجزای مادربرد

مادربرد کامپیوتر از قطعاتی تشکیل شده که در کنار یکدیگر به شکل خاصی قرار می‌گیرند. این اجزا اسلات‌های توسعه (Expansion Slots)، سوکت (CPU Sockets)، اسلات رم (RAM) و چیپست‌ها (Chipsets) هستند.

اسلات‌های توسعه فضاهایی روی مادربرد برای به روز رسانی و ارتقای کامپیوتر فراهم می‌کنند. سوکت CPU نیز در اتصال محکم و ایمن واحد پردازندۀ مرکزی (CPU) به مادربرد نقش دارد. 

معماری و نحوه اتصال اجزاء به یکدیگر

قطعات متعددی روی مادربرد قرار می‌گیرند. هر کدام جایگاه معینی داشته و به این واسطه وظیفۀ معینی را اجرا می‌کنند. برای مثال سوکت CPU در قسمت بالا و سمت راست مادربرد قرار دارد. از طرفی، اسلات رم در نزدیکی پردازنده‌ای دیده می‌شود که ماژول این نوع حافظه را در خود جای داده است.

با توجه به اینکه چیپست‌ها ارتباط میان CPU و سایر قطعات را فراهم می‌کنند، در قسمت میانی مادربرد قرار گرفته‌اند. از طرفی اسلات‌های توسعه در جایگاه‌هایی هستند که کاربران بتوانند اسلات‌های مختلف مانند رم و گرافیک را ارتقا دهند.

انواع مادربرد

مادربرد انواع مختلفی دارد. مادربرد AT به عنوان قدیمی‌ترین نوع از این سخت افزار به حساب می‌آید. اما ATX را به عنوان متداول‌ترین طرح مادربرد می‌شناسند. Micro-ATX ابعادی کوچک‌تر از ATX دارد. Mini-ATX، نیز کوچک‌ترین ابعاد را نسبت به سایر انواع مادربرد دارد.

مادربرد دیگر E-ATX نام دارد. این مادربرد به کاربران اجازه می‌دهد که حافظۀ بسیار زیاد و CPU قدرتمند و با بیشترین تعداد هسته‌ها را روی کامپیوتر خود نصب کنند.

انتخاب نوع مناسب مادربرد

هنگامی که کاربران کامپیوتر و سایر مشتریان تصمیم به خرید مادربرد می‌گیرند، می‌توانند از شاخصی به اسم فرم فاکتور (Form Factor) استفاده کنند. Form Factor ویژگی‌های فیزیکی مادربردها را معرفی می‌کنند و با بیان خصوصیات فنی هر یک، به کاربران اجازه می‌دهند که قطعات سخت‌ افزاری سازگار با مادربرد را خریداری نمایند.

برای مثال در توضیحات فرم فاکتور Micro ATX اشاره شده که مادربرد Micro ATX، اندازۀ 9.6 در 9.6 اینچی دارد. این نوع مادربرد امکان استفاده از حداکثر چهار اسلات توسعه را به کاربران می‌دهد. در ضمن از واحدهای پردازندۀ مرکزی Intel و AMD پشتیبانی می‌کند.

سازگاری CPU و انواع Socket

مادربرد با کمک سوکت‌های CPU، بستر مناسبی برای قرارگیری این قطعه فراهم کرده است. LGA ،PGA و BGA انواع سوکت‌های مادربرد به حساب می‌آیند. هر کدام از سوکت‌ها با توجه به ویژگی‌هایی که دارند، برای نصب نوع خاصی پردازندۀ مرکزی استفاده می‌شود.

برای مثال سوکت LGA، برای CPU‌های اینتل، به ویژه مواردی که دارای پد هستند، مناسب است. اما سوکت PGA، پین‌هایی دارد و تنها CPU‌هایی روی آن قرار می‌گیرند که پین‌هایشان با سوراخ‌ها هماهنگ شوند. سوکت‌های BGA به گونه‌ای طراحی شده‌اند که تنها در صورت لحیم تراشه، بتوان پردازندۀ مرکزی را روی این سوکت و مادربرد قرار داد.

سوکت‌های پردازنده تحت نام‌های Intel و AMD هستند. برای مثال می‌توان به Intel 1151 ،Intel 1200 ،AMD AM4 و AMD TR4 اشاره کرد. طراحی و معماری سوکت‌های اینتل و AMD به گونه‌ای هستند که آنها را با سوکت‌های ال جی ای، بی جی ای و پی جی ای سازگار می‌کند.

پشتیبانی از رم‌های مختلف

اسلات‌های رم (RAM) از مهم‌ترین اجزای سازندۀ مادربردها محسوب می‌شوند. هنگامی که کاربران رم را خریداری می‌کنند، باید به سازگاری این اسلات‌ها با مادربرد نیز توجه داشته باشند. در این زمینه توجه به چند فاکتور از جمله فرم فاکتور، نسل DDR، ظرفیت ذخیره سازی، سرعت، چیدمان داخلی و پشتیبانی از ECC اهمیت دارد.

در حال حاضر رم‌ها از نسل DDR5 و DDR4 هستند و توسط مادربردهای جدید از مدل‌های گوناگون پشتیبانی می‌شوند.

اتصالات جانبی و اسلات‌ها

اسلات‌های مختلفی مانند PCIe ،AGP ،Sata و M.2 وجود دارند که هر کدام مسئولیتی را بر عهده دارند. برای مثال:

• PCIe از مهم‌ترین اسلات‌های توسعه است که امکان اتصال کارت‌های گرافیک، صدا و شبکه را به هم فراهم می‌کند.


• AGP به منظور نصب و استفاده از کارت گرافیک به کار می‌رود.


• Sata برای متصل کردن کابل ساتا به مادربرد کاربرد دارد.


• M.2 یا همان SSD M.2 نوعی اسلات هارد به حساب می‌آید.

علاوه بر موارد فوق، پورت‌هایی وجود دارند که برای اتصال دستگاه‌های جانبی به کامپیوتر استفاده می‌شوند. 

برای مثال می‌توانیم به کابل USB اشاره کنیم. کابل Audio و کابل شبکه را می‌توانیم از اتصالات جانبی با مادربرد معرفی کنیم.

میان افزارهای BIOS یا UEFI Firmware

برای اینکه سیستم عامل که بخش مهم نرم افزاری کامپیوتر را تشکیل می‌دهد، با مادربرد ارتباط مناسبی برقرار کند و دستگاه با بالاترین سرعت عمل کند، نیاز به یک میان افزار (Firmware) دارد. Unified Extensible Firmware Interface که UEFI نیز نامیده می‌شود داده‌های اولیه را از سخت‌ افزارها دریافت می‌کند و برای اجرای سیستم عامل و سایر نرم افزارها فعالیت می‌کند. 

BIOS یا همان Basic Input/Output System، سلامت سیستم سخت افزاری را بررسی می‌کند و اگر مشکلی نداشت، اجازۀ اجرای سیستم عامل و سایرهای نرم افزارهای نصب شده را در کامپیوتر صادر می‌کند.

Overclocking و ویژگی‌های آن

اورکلاکینگ (Overclocking) به معنی افزایش سرعت کارت گرافیک یا CPU در ثانیه، بیشتر از حد مجاز است. افزایش Clock Rate با زیاد شدن سرعت انجام محاسبه و اجرای دستورالعمل‌ها در CPU ،GPU و سایر سخت افزارها همراه است. اما همین موضوع باعث افزایش دمای قطعات سخت افزاری مختلف می‌شود.

برای مدیریت اورکلاکینگ می‌توان از فن خنک کنندۀ CPU و فن خنک کنندۀ سایر قطعات سخت افزاری استفاده کرد. علاوه بر این، بهبود سیستم صوتی کامپیوتر و نادیده گرفتن قابلیت‌هایی مانند RGB Lights این امکان را به کاربران، مخصوصاً گیمرها، می‌دهند که مدت زمان طولانی‌تری از کامپیوتر استفاده کنند. بدون اینکه دستگاه دمایی بالاتر از توان حرارتی خود داشته باشد.

نحوۀ انتخاب مادربرد

هنگامی که تصمیم می‌گیرید مادربرد مناسبی برای لپ تاپ یا کامپیوتر رومیزی خود خریداری کنید، باید به مواردی توجه داشته باشید. این نکات عبارتند از:

• جدید بودن مادربرد


• برند مادربرد انتخابی


• سازگاری رم، یو اس بی، کارت گرافیک و سایر سخت‌ افزارها با مادربرد


• انتخاب نوع مناسب مادربرد


• توجه به میان افزارهای BIOS و UEFI


• دقت به پورت‌های جانبی و اسلات‌های مادربرد


• دقت به قیمت روز مادربرد

خرید مادربرد کامپیوتر 

برای اینکه خرید مادربرد کامپیوتر را به بهترین شکل انجام دهید و از خدمات مشاورۀ حرفه‌ای برای انتخاب دقیق این سخت افزار بهره مند شوید، می‌توانید به وب سایت لیون کامپیوتر مراجعه کنید. مشخصات کامل و قیمت روز مادربردها را می‌توانید مشاهده کنید و با دریافت مشاورۀ کارشناسان متخصص فعال در لیون کامپیوتر، بهترین خرید را انجام دهید.

قیمت مادربرد

با توجه به مشخصاتی از جمله نوع مادربرد، جدید یا قدیمی بودن، سازگاری آن با سخت افزارهای دیگر، برند سازنده، قابلیت‌ها و امکاناتی که هر مادربرد دارد، قیمت آن متفاوت از دیگر مدل‌ها خواهد بود. شما برای مشاهدۀ محدودۀ قیمت مادربردها می‌توانید از سایت لیون کامپیوتر بازدید کنید.

جمع بندی

مادربرد یکی از اصلی‌ترین قطعات کامپیوتر و لپ تاپ است که سخت افزارهای مختلف مانند CPU، رم، کارت و گرافیک روی آن قرار می‌گیرند. مادربرد مشخصاتی دارد که هنگام خرید باید آن‌ها را مورد توجه قرار داد. در ضمن باید به سازگاری این قطعه با سایر سخت افزارها، پورت‌های جانبی و اسلات‌ها دقت کرد.

شما برای مشاهدۀ مشخصات، قیمت و همچنین خرید مادربرد مورد نظر می‌توانید از خدمات سایت لیون کامپیوتر استفاده کنید.

پرسش‌های متداول